1. اجرایی بودن برنامه
داشتن یک اراده قوی برای اجرای برنامه ریزی درسی به اندازه خود برنامه ریزی تحصیلی مهم است. یک برنامه دقیق تا زمانی که اجرا نشود ارزشی ندارد. بنابراین زمان طراحی برنامه به اجرای آن هم فکر کنید بنابراین یک برنامه ریزی درست باید اجرایی باشد.
فراموش نکنید که حتی یک برنامه معمولی همراه با یک اجرای عالی فوقالعاده نتیجه بخش خواهد بود اما یک برنامه فوقالعاده بدون اجرا هیچ ارزشی ندارد.
2. توجه به نیازها
برنامه ریزی درست و دقیق نقاط ضعف و قوت درسی فرد را دربرمیگیرد و با توجه به نیازهای تحصیلی هر فرد و با حفظ نقاط قوت تحصیلی٬ او را برای پیشرفت در تمام دروس و کسب موفقیت یاری میدهد.
3. توجه به نیازهای غیر درسی
برای داشتن یک برنامه خوب باید به همه نیازهایتان توجه کنید. نیاز به خواب٬ نیاز به استراحت، نیاز به تغذیه، نیاز به بهداشت، نیاز به ورزش و تحرک جسمانی، نیاز به ارتباطات اجتماعی، نیاز به عبادت و… از جمله نیازهای عادی و روزمره ما است که در هر گونه برنامه ریزی درسی باید به آنها توجه شود و در اولویت قرار گیرد. بی توجهی به این نیازها موجب شکست در برنامه ریزی درسی می شود. یادتان باشد که ما درس می خوانیم برای آنکه زندگی بهتری داشته باشیم.
4.پیشگیری از خلل در برنامه
برای داشتن یک برنامه خوب باید به پیشگیری از آسیب هایی که موجب عدم پایبندی به برنامه می شود پرداخت. عمده ترین این آسیب ها بی برنامهگی ظاهری مدارس در امر برگزاری امتحانات داخلی است.
هر دبیری به هر دلیلی در هر زمان مجاز است و می تواند اقدام به برگزاری امتحان مستمر نماید و معمولاً همین مسئله باعث می شود که در برنامه ریزی و اجرای آن خللی بوجود آید. اگر خوب بخوانید، اگر عمیق بخوانید، اگر مرتب و بر اساس برنامه بخوانید، اینگونه امتحانات نمی توانند خللی در برنامه اجرا کنند.
چنانچه احساس می کنید نمی توانید اینگونه عمل کنید. لطفاً در برنامه ریزی خود جایی و زمانی هم برای امتحانات غیر قابل پیشبینی در نظر بگیرید .
5.تغییر در اهداف
نگران تغییر اهداف یا اصلاح اهدافتان نباشید. این کار امری واجب و طبیعی است. مهم این است که پایبند به برنامه باقی بمانید. اگر بلند پروازی کرده اید لطفاً اهدافتان را تعدیل کنید.اگر خودتان را دست کم گرفته اید و استانداردهای سطح پایینی برای خود برگزیده اید آنها را تغییر دهید. اگر به سطحی از اهدافتان رسیده اید می توانید سطح توقع و انتظارتان را بالا ببرید. برنامه ریزی خوب، برنامه ریزی ای است که پذیرای این تغییرات اجتناب ناپذیر هم باشد.
6. منعطف بودن برنامه
برنامه ریزی باید قابل انعطاف باشد تا قابلیت اجرایی بالایی پیدا کند برنامه ای که غیرقابل تغییر باشد در اجرا به مشکل بر میخورد و با شکست مواجه میشود. بنابراین میتوان گفت برنامه اگر نتواند خودش را با مجری برنامه منطبق و سازگار سازد محکوم به شکست است. برنامه خوب، از قابلیت انعطاف بالایی برخوردار است. در تهیه برنامه و برنامه ریزی این مشخصه را حتماً باید رعایت کرد.
7. ایجاد اهداف کوتاه مدت
هر برنامه ای هدفی دارد. داشتن اهداف بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت از جمله ویژگیهای یک برنامه موفق است. در برنامه ریزی حتماً باید به اهداف مقطعی توجه کرد. یک برنامه ریزی خوب باید رسیدن به هدفهای کوتاه مدت را در دستور کار خود قرار دهد. هدفهای خود را مشخص کنید. آنها را روی کاغذ بیاورید. این اهداف را اولویت بندی کنید. تلاش کنید از طریق برنامه به اولویتهایتان جامه عمل بپوشانید.
8. شناخت کافی از تمام جنبههای زندگی
برنامه ریزی خوب زمانی نتیجه میدهد که شما به خوبی از خودتان شناخت داشته باشید بنابراین سعی کنید:
عادات مطالعاتی خودتان را بشناسید و میزان همگامی برنامه با عادتتان را بررسی کنید. هر چه این همگامی بالاتر باشد برنامه قابلیت اجرایی بالاتری خواهد داشت.
زمان مطالعه خود را بشناسید. برنامه خوب، برنامه ای است که به بهترین زمان یا زمانهای یادگیری ما توجه داشته باشد و آن را به بند بکشد.
توان خود برای اجرای برنامه و قدرت یادگیری خود را بشناسید.
مناسبترین مکانی که میتوانید با حفظ تمرکز بهترین بازده مطالعاتی را داشته باشید تعین کنید.
9. اصلاح برنامه
بعضی ها وقتی در برنامه ریزی خود به مشکل بر می خورند فوراً برنامه را کنار گذاشته و به این نتیجه می رسند که اصلاً نمی شود با برنامه درس خواند!!! به این دسته از افراد پیشنهاد می کنیم که بجای کنار گذاشتن برنامه، به اصلاح و ویرایش برنامه خود بپردازند و اشکالات آن را رفع کنند تا دقیقاً برنامه را مبدل به برنامه دلخواهشان کنند.هرگز نمی شود با یک برنامه به استقبال همه موفقیتها و شرایط رفت. برنامه موفق معمولاً قابلیت اصلاح را دارد اما، ما از اصلاح آن خودداری می کنیم. بهترین برنامه ها نیز گاهی نیاز به تغییر جهت پیدا می کنند.
10. و در آخر اینکه
برای موفق شدن تغییرات زیادی را باید در خودمان ایجاد کنیم. برای ایجاد چنین تغییراتی، فشار زیادی را باید تحمل کنیم. برای پایبندی به برنامه، باید در برابر تمام فشارها مقاومت کرد. نباید اجازه داد که اهدافمان، امیدها و آرزوهایمان در پای عادتهایمان قربانی شوند. مقاومت کنید و با عادتهای بازدارنده مقابله کنید٬ پشتکار داشته باشید تا طعم شیرین موفقیت را بچشید.